Dilekçeyi Jaws Kullanmadan Biçimlendirmek ve Dilekçe Yazarken Dikkat Edilmesi Gerekenler
( tarihinde yayınlandı)Bu kısa yazıda, JAWS'tan ziyade çoğunlukla klavye kısayollarını kullanarak bir dilekçeye biçim verme tekniklerine ve bir dilekçeyi yazarken dikkat edilmesi gereken hususlara yer verilmiştir.
Doğrudan enter tuşuna basarak satır atlama ile shift tuşuna basılı tutarken satır atlama yapma arasındaki farkın metni hizalama işleminde çok önemli olduğunu aklınızın ucuna yazmayı ihmal etmeyin. Doğrudan enter tuşuna basmak yeni bir paragraf oluşturur; shift+enter yapmaksa bir alt satıra geçirtir, ancak yeni bir paragraf oluşturmaz. Satır hizalama işlemiyse "seçili bir alan yoksa" imlecin olduğu paragrafta geçerlidir. Aşağıda yer alan ve üç satıra yayılı makamdan yola çıkarak örnekleyelim:
"T.C.
İstanbul Bölge İdare Mahkemesi
4. Kurul"
Bu başlıktaki satır atlamalarını shift+enter ile yaptığınız takdirde ister 1. ister 2. isterseniz de 3. satırda herhangi bir yerde ctrl+r yapmanız her üç satırın ortalanmasını sağlar. Ancak satır atlamalarını shift kullanmadan doğrudan enter tuşuna basarak yaptıysanız ctrl+r kısayoluna bastığınızda sadece bulunduğunuz satır ortalanacaktır. Yalnızca enter tuşuna basarak satır atladığınızda ve üç satırı da ortalamak isterseniz ya paşa paşa üç satırı da seçip ctrl+r yapmalısınız ya da her satırda ayrı ayrı ctrl+r yapmalısınız.
Shift+enter ve enter arasındaki farkı iyi anlamak bir dilekçeyi oluştururken satırları hızlıca hizalamanızı sağlar. Durumu kavradığınız için hem hata olasılığınız azalır hem de işler hızlanır. Böylece başlık, metin, imza alanı gibi farklı hizalamalar kullanılan yerlerde rahat edersiniz. Microsoft Word'de 4 temel yatay hizalama vardır.
1. Sola yasla: Kısayolu Ctrl+L tuş kombinasyonudur ve eğer herhangi bir hizalama seçmediyseniz ve Çince ya da Arapça yazmıyorsanız varsayılan hizalama budur.
2. Sağa yasla: Ctrl+g
3. Ortala: Ctrl+R
4. Her iki yana yasla: Ctrl+d
Dilekçe oluşturulurken veya bir şeyler yazarken işleri hızlandıran diğer kısayol grubu yazı biçimiyle ilgili olanlardır. Bu kısayolların uygulanma mantığı "seçili alan" tekniğine dayanmaktadır. Eğer bir metnin altı çizili, kalın veya eğik olması isteniyorsa istenilen alan seçili hale getirildikten sonra kısayol tuşuna basılır. Ancak ilgili seçim doğrudan yazı biçim araç çubuğundan yapıldığında veya biçimlendirilmiş bir alanın sonrasında yazma işlemi devam ettiğinde süreklilik gösterir. Bu iş için Word’de hayli fazla seçenek vardır. Dilekçelerde çoğunlukla kullanılan kısayollar şunlardır:
1. Kalın: Ctrl+k / Ctrl+b
2. Eğik: Ctrl+i
3. Altı çizgili: Ctrl+u
4. 1 punto büyüt: Ctrl+]
5. 1 punto küçült: Ctrl+[
6. TÜm harfleri küçült shift+f3
7. Tüm harfleri büyüt shift+f3+f3 (Büyütme işlemi için f3 tuşuna peşi sıra iki kez basılmalıdır)
8. Bir işlem geri: Ctrl+z
9. Bir işlem ileri: Ctrl+y
Bu temel fonksiyonlar dışında cetvel ayarlamak, paragraf imleri, yazı karakteri seçimi gibi diğer biçimlendirme işlemlerinin de klavye kısayolları bulunmaktadır. Google'a "Word klavye kısayolları" yazdığınız takdirde diğer kısayollara da ulaşabilirsiniz. Çoğu kısayol kendi dil grubunda her versiyonda aynı olmakla birlikte bazen versiyonlar arasında farklılıklar olabilir. Türkçe-İngilizce uygulamalar arasında evrensel kısayollar da dil grubuna göre değişen kısayollar da mevcuttur.
Temel dilekçe yazım kurallarıyla alakalı körcül ipuçlarına geçersek;
- Dilekçenin sunulacağı makamın adı ortaya hizalanmış olmalıdır ve çoğunlukla "kalınlaştırılmış" olarak yazılır. Her kelimenin başharfi büyük olmalıdır.
- Makamdan sonra bir satır boşluk yapılarak "Konu:" başlığı yazılmalı ve bu başlık da tercihen "kalınlaştırılmış" olmalıdır. Kimi kişi başlıktan sonrasını da kalın yazar, kimisi sadece başlığı kalın yazar. En mantıklı olanı sadece başlık kısmının koyu yazılmasıdır. Bunun temel nedeni aynı sayfada başka başlıkların da olabileceğidir. "Konu:"nun devamını da kalın yaparsanız "İlgi:"nin de devamı, "Açıklamalar:"ın da devamı kalın olması gerekir. Tabii bu bir kural değildir, ama biri kalın diğeri normal iki farklı karakter genişliği hoş bir görüntü ortaya koymaz.
- Eğer dilekçe başka bir dilekçeye veya yazıya istinaden yazılıyorsa "İlgi:" başlığı altında bu yazının detayına yer verilir.
- "Konu" ve "İlgi" başlıkları sola yaslı olarak yazılır.
- Talebin yer aldığı alan normal karakter genişliğinde sola veya her iki yana yaslı olarak yazılır. Eğer dilekçenizde ek sunacaksanız "(Ek1: Nüfus cüzdanı fotokopisi)" gibi açıklamalar yaparken "1, 2, 3" benzeri numaralarla hiç zaman kaybetmeyin; doğrudan "(Ek: Nüfus cüzdanı fotokopisi)" deyin. Böylece bir de dilekçe sonunda ekleri sırayla yazmakla uğraşmamış olursunuz.
- Dilekçe tarihin yazılacağı yer "kesinkes" belli değildir. En uygun yer taleplerin sıralandığı paragrafın sonudur; isim ve imzanın altına yazmayı tercih edenler de yok değildir. Ancak körcüllüğü dikkate alırsanız ve tarihi de hizalamakla uğraşmanız gerekeceği için talep sonuna yazmak daha pratiktir.
- İsim, unvan ve imza çoğunlukla sağ tarafa doğru bir yerlere yazılır; ama bazı evrakta ortada da yer alabilmektedir. Ortalatması da zaten kısayol ile sorun değildir; sağa yaslı yazılacaksa biraz uğraşmanız gerekiyor. Örneğin evrakın o kısmına,
Ahmet Mehmet
Şahit
yazacaksınız. İsim satırına geçerken direkt enter tuşuna basın, "Ahmet Mehmet" yazdıktan sonra shift+enter tuşuna basarak satır atlayın ve "Şahit" tuşuna basın. Ardından ctrl+g yaptığınızda sadece bu alan sayfanın sağ tarafına yapışacaktır. Ama tabii bu şekilde bırakmak yerine farklı uzunluktaki iki satırı ortalamak için üç aşağı beş yukarı hesap yapmanız gerekiyor. "Ahmet Mehmet" ismi aradaki boşlukla birlikte 11 karakter. İsmin tamamen sağa yapışmasını tercih etmemek gerektiğini düşünürseniz "Mehmet"ten sonra dört kez de boşluk tuşuna bastığınızı farz edelim, eder 15 karakter.
"Şahit" kelimesi ise beş karakter. "Şahit"i, "Ahmet Mehmet"in alt satırına ve onunla orantılı biçimde ortalamak için sağa yaslı haldeyken "şahit"ten sonra beş kez boşluk vermeniz yetecektir. Başka deyişle bu işin formülü şudur: (Üstteki kelimenin karakter sayısı - alttaki karakter sayısı ) / 2 = Alttaki kelimenin sağ tarafına konulacak boşluk sayısı.
- "Ekler"le ilgili bilgiler dilekçenin sol tarafına yazılır. Bazı kişiler "Ekler:" der ve aynı satırın sonuna ismini yazar -ki bu hiç mi hiç körcül değildir, çünkü kısayolla hizalayamazsınız, bir şekilde hizalasanız yukarıdaki formül bir yerden çatlar ve isim-pozisyon orantısız olur. O yüzden en iyisi isminizi yazdıktan ve işiniz bittikten sonraki satıra enter ile geçip hizalamanın otomatik sola geçmesini sağlamaktır.
- Dilekçelerde bazen dikeylemesine hizalama da önem arz eder. Bu dikey hizalama birden farklı biçimde ortaya çıkar. Örneğin Adı, soyadı ve adres bilgisini yazacağınızı varsayalım:
Adı: Ahmet
Soyadı: Mehmet
Adres: Cumhuriyet Mah. Cumhuriyet Cad. No:1/4
Bahçelievler/İstanbul
Yukarıdaki örnekte iki nokta işaretine dikkat ederseniz yeri satırda sürekli değişiyor. "Adı" kısmında dördüncü; "soyadı" kısmında yedinci; adres kısmındaysa altıncı karakter. Buna benzer birden fazla verinin yer aldığı alanlarda en uzun başlığın karakter sayısını baz alarak iki noktayı koymak en mantıklı olanıdır. Aynı zamanda yukarıdaki örnekte "Bahçelievler/İstanbul" satırına da dikkat etmelisiniz. Eğer satır atlatıp soldan boşluk bırakmazsanız bu bilgi diğer başlıklarla aynı hizada olacaktır. Örneği bu dediklerimize göre düzenleyelim:
Adı : Ahmet
Soyadı: Mehmet
Adres : Cumhuriyet Mah. Cumhuriyet Cad. No:1/4
Bahçelievler/İstanbul
Karakterlerin genişliklerinin farklı olması her ne kadar kesin bir sonuç almanızı engellese de en azından diğerine göre daha makul bir sonuç elde edeceksinizdir.
(Yorum yazmak için tıklayın)
Ekleyen: Körüz.biz | (Şikâyet et)
Doğrudan enter tuşuna basarak satır atlama ile shift tuşuna basılı tutarken satır atlama yapma arasındaki farkın metni hizalama işleminde çok önemli olduğunu aklınızın ucuna yazmayı ihmal etmeyin. Doğrudan enter tuşuna basmak yeni bir paragraf oluşturur; shift+enter yapmaksa bir alt satıra geçirtir, ancak yeni bir paragraf oluşturmaz. Satır hizalama işlemiyse "seçili bir alan yoksa" imlecin olduğu paragrafta geçerlidir. Aşağıda yer alan ve üç satıra yayılı makamdan yola çıkarak örnekleyelim:
"T.C.
İstanbul Bölge İdare Mahkemesi
4. Kurul"
Bu başlıktaki satır atlamalarını shift+enter ile yaptığınız takdirde ister 1. ister 2. isterseniz de 3. satırda herhangi bir yerde ctrl+r yapmanız her üç satırın ortalanmasını sağlar. Ancak satır atlamalarını shift kullanmadan doğrudan enter tuşuna basarak yaptıysanız ctrl+r kısayoluna bastığınızda sadece bulunduğunuz satır ortalanacaktır. Yalnızca enter tuşuna basarak satır atladığınızda ve üç satırı da ortalamak isterseniz ya paşa paşa üç satırı da seçip ctrl+r yapmalısınız ya da her satırda ayrı ayrı ctrl+r yapmalısınız.
Shift+enter ve enter arasındaki farkı iyi anlamak bir dilekçeyi oluştururken satırları hızlıca hizalamanızı sağlar. Durumu kavradığınız için hem hata olasılığınız azalır hem de işler hızlanır. Böylece başlık, metin, imza alanı gibi farklı hizalamalar kullanılan yerlerde rahat edersiniz. Microsoft Word'de 4 temel yatay hizalama vardır.
1. Sola yasla: Kısayolu Ctrl+L tuş kombinasyonudur ve eğer herhangi bir hizalama seçmediyseniz ve Çince ya da Arapça yazmıyorsanız varsayılan hizalama budur.
2. Sağa yasla: Ctrl+g
3. Ortala: Ctrl+R
4. Her iki yana yasla: Ctrl+d
Dilekçe oluşturulurken veya bir şeyler yazarken işleri hızlandıran diğer kısayol grubu yazı biçimiyle ilgili olanlardır. Bu kısayolların uygulanma mantığı "seçili alan" tekniğine dayanmaktadır. Eğer bir metnin altı çizili, kalın veya eğik olması isteniyorsa istenilen alan seçili hale getirildikten sonra kısayol tuşuna basılır. Ancak ilgili seçim doğrudan yazı biçim araç çubuğundan yapıldığında veya biçimlendirilmiş bir alanın sonrasında yazma işlemi devam ettiğinde süreklilik gösterir. Bu iş için Word’de hayli fazla seçenek vardır. Dilekçelerde çoğunlukla kullanılan kısayollar şunlardır:
1. Kalın: Ctrl+k / Ctrl+b
2. Eğik: Ctrl+i
3. Altı çizgili: Ctrl+u
4. 1 punto büyüt: Ctrl+]
5. 1 punto küçült: Ctrl+[
6. TÜm harfleri küçült shift+f3
7. Tüm harfleri büyüt shift+f3+f3 (Büyütme işlemi için f3 tuşuna peşi sıra iki kez basılmalıdır)
8. Bir işlem geri: Ctrl+z
9. Bir işlem ileri: Ctrl+y
Bu temel fonksiyonlar dışında cetvel ayarlamak, paragraf imleri, yazı karakteri seçimi gibi diğer biçimlendirme işlemlerinin de klavye kısayolları bulunmaktadır. Google'a "Word klavye kısayolları" yazdığınız takdirde diğer kısayollara da ulaşabilirsiniz. Çoğu kısayol kendi dil grubunda her versiyonda aynı olmakla birlikte bazen versiyonlar arasında farklılıklar olabilir. Türkçe-İngilizce uygulamalar arasında evrensel kısayollar da dil grubuna göre değişen kısayollar da mevcuttur.
Temel dilekçe yazım kurallarıyla alakalı körcül ipuçlarına geçersek;
- Dilekçenin sunulacağı makamın adı ortaya hizalanmış olmalıdır ve çoğunlukla "kalınlaştırılmış" olarak yazılır. Her kelimenin başharfi büyük olmalıdır.
- Makamdan sonra bir satır boşluk yapılarak "Konu:" başlığı yazılmalı ve bu başlık da tercihen "kalınlaştırılmış" olmalıdır. Kimi kişi başlıktan sonrasını da kalın yazar, kimisi sadece başlığı kalın yazar. En mantıklı olanı sadece başlık kısmının koyu yazılmasıdır. Bunun temel nedeni aynı sayfada başka başlıkların da olabileceğidir. "Konu:"nun devamını da kalın yaparsanız "İlgi:"nin de devamı, "Açıklamalar:"ın da devamı kalın olması gerekir. Tabii bu bir kural değildir, ama biri kalın diğeri normal iki farklı karakter genişliği hoş bir görüntü ortaya koymaz.
- Eğer dilekçe başka bir dilekçeye veya yazıya istinaden yazılıyorsa "İlgi:" başlığı altında bu yazının detayına yer verilir.
- "Konu" ve "İlgi" başlıkları sola yaslı olarak yazılır.
- Talebin yer aldığı alan normal karakter genişliğinde sola veya her iki yana yaslı olarak yazılır. Eğer dilekçenizde ek sunacaksanız "(Ek1: Nüfus cüzdanı fotokopisi)" gibi açıklamalar yaparken "1, 2, 3" benzeri numaralarla hiç zaman kaybetmeyin; doğrudan "(Ek: Nüfus cüzdanı fotokopisi)" deyin. Böylece bir de dilekçe sonunda ekleri sırayla yazmakla uğraşmamış olursunuz.
- Dilekçe tarihin yazılacağı yer "kesinkes" belli değildir. En uygun yer taleplerin sıralandığı paragrafın sonudur; isim ve imzanın altına yazmayı tercih edenler de yok değildir. Ancak körcüllüğü dikkate alırsanız ve tarihi de hizalamakla uğraşmanız gerekeceği için talep sonuna yazmak daha pratiktir.
- İsim, unvan ve imza çoğunlukla sağ tarafa doğru bir yerlere yazılır; ama bazı evrakta ortada da yer alabilmektedir. Ortalatması da zaten kısayol ile sorun değildir; sağa yaslı yazılacaksa biraz uğraşmanız gerekiyor. Örneğin evrakın o kısmına,
Ahmet Mehmet
Şahit
yazacaksınız. İsim satırına geçerken direkt enter tuşuna basın, "Ahmet Mehmet" yazdıktan sonra shift+enter tuşuna basarak satır atlayın ve "Şahit" tuşuna basın. Ardından ctrl+g yaptığınızda sadece bu alan sayfanın sağ tarafına yapışacaktır. Ama tabii bu şekilde bırakmak yerine farklı uzunluktaki iki satırı ortalamak için üç aşağı beş yukarı hesap yapmanız gerekiyor. "Ahmet Mehmet" ismi aradaki boşlukla birlikte 11 karakter. İsmin tamamen sağa yapışmasını tercih etmemek gerektiğini düşünürseniz "Mehmet"ten sonra dört kez de boşluk tuşuna bastığınızı farz edelim, eder 15 karakter.
"Şahit" kelimesi ise beş karakter. "Şahit"i, "Ahmet Mehmet"in alt satırına ve onunla orantılı biçimde ortalamak için sağa yaslı haldeyken "şahit"ten sonra beş kez boşluk vermeniz yetecektir. Başka deyişle bu işin formülü şudur: (Üstteki kelimenin karakter sayısı - alttaki karakter sayısı ) / 2 = Alttaki kelimenin sağ tarafına konulacak boşluk sayısı.
- "Ekler"le ilgili bilgiler dilekçenin sol tarafına yazılır. Bazı kişiler "Ekler:" der ve aynı satırın sonuna ismini yazar -ki bu hiç mi hiç körcül değildir, çünkü kısayolla hizalayamazsınız, bir şekilde hizalasanız yukarıdaki formül bir yerden çatlar ve isim-pozisyon orantısız olur. O yüzden en iyisi isminizi yazdıktan ve işiniz bittikten sonraki satıra enter ile geçip hizalamanın otomatik sola geçmesini sağlamaktır.
- Dilekçelerde bazen dikeylemesine hizalama da önem arz eder. Bu dikey hizalama birden farklı biçimde ortaya çıkar. Örneğin Adı, soyadı ve adres bilgisini yazacağınızı varsayalım:
Adı: Ahmet
Soyadı: Mehmet
Adres: Cumhuriyet Mah. Cumhuriyet Cad. No:1/4
Bahçelievler/İstanbul
Yukarıdaki örnekte iki nokta işaretine dikkat ederseniz yeri satırda sürekli değişiyor. "Adı" kısmında dördüncü; "soyadı" kısmında yedinci; adres kısmındaysa altıncı karakter. Buna benzer birden fazla verinin yer aldığı alanlarda en uzun başlığın karakter sayısını baz alarak iki noktayı koymak en mantıklı olanıdır. Aynı zamanda yukarıdaki örnekte "Bahçelievler/İstanbul" satırına da dikkat etmelisiniz. Eğer satır atlatıp soldan boşluk bırakmazsanız bu bilgi diğer başlıklarla aynı hizada olacaktır. Örneği bu dediklerimize göre düzenleyelim:
Adı : Ahmet
Soyadı: Mehmet
Adres : Cumhuriyet Mah. Cumhuriyet Cad. No:1/4
Bahçelievler/İstanbul
Karakterlerin genişliklerinin farklı olması her ne kadar kesin bir sonuç almanızı engellese de en azından diğerine göre daha makul bir sonuç elde edeceksinizdir.
(Yorum yazmak için tıklayın)
Ekleyen: Körüz.biz | (Şikâyet et)
Önceki İpucu: Asus Telefonlarda Çağrı Yanıtlama | Sonraki İpucu: İtmeli Bisikletle Küçük Çocuğu Gezdirmek